Bezonken rood – Jeroen Brouwers

Als kleuter woonde Jeroen – ‘Daantje’ – tijdens WOII in een Japans interneringskamp op Java. Het leven was er hard, de vrouwen die er leefden werden uitgehongerd, gepest, geslagen, vernederd, verkracht, vermoord. De herinneringen komen bij de dood van zijn moeder bovendrijven.
Ondanks de vele ontberingen, en daarover verbaast de schrijver zich, wordt jaren later alles geïdealiseerd, alsof het één grote vakantie was. Ook in de Nederlandse geschiedenisboeken is er niet veel over terug te vinden. Jeroen draagt als volwassene echter de gevolgen van die paar jaren met zich mee, o.a. in zijn relaties met vrouwen.

Heden en verleden worden op aangrijpende wijze door elkaar geweven, bijvoorbeeld de lijn van de tv, als zijn grootmoeder op haar manier probeert de kinderen te beschermen tegen de gruwelijkheden in het kamp, en hoe hij zich vele jaren later afvraagt welke tv-programma’s zijn moeder aan het kijken was vlak voor ze stierf.

Zij hield ons voor, om in ogenblikken van grote wanhoop aan ‘iets anders’ te denken, het deed er niet toe waaraan, want waar wij ook aan zouden denken was minder verschrikkelijk dan de dingen die wij zagen – “alsof je een apparaat aanzet en je dan taferelen ziet die je graag wilt zien”.
Tien jaar later zou men dit televisie noemen.

Sommige beelden zullen in mijn hoofd blijven zitten, door de treffende, eenvoudige, haarscherpe manier waarop Brouwers ze heeft neergeschreven.

Een boek dat, hoe dun het ook was en hoezeer de vele interpuncties me ook stoorden, me even heeft laten stilstaan.

*7/10*

Een gedachte over “Bezonken rood – Jeroen Brouwers

  1. Wij hebben duidelijk een andere smaak: ik vond dit echt geen goed boek. Ik heb mezelf verplicht om het uit te lezen, maar ik heb er alles behalve van genoten.

Plaats een reactie